Covid-19 có sự ảnh hưởng lớn nhất tại Hồ Chí Minh, đồng thời cũng ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh của các sàn thương mại điện tử, nhất là việc nhận hàng từ kho hàng, từ người bán và việc giao hàng cho khách hàng, trong bài viết là góc độ các nhân trong việc xử lý đơn hàng trong tình hình phong toả.
Ngữ cảnh
Từ tháng 06/2021 đến 09/2021, thành phố Hồ Chí Minh tiến hành phong toả và có những thay đổi liên quan đến khu vực phong toả, từ đơn giản đến phức tạp, từ phạm vi nhỏ đến phạm vi lớn, tuỳ vào tình hình lây lang dịch bệnh, thành phố lấy sức khoẻ của công dân là ưu tiên hàng đầu.
Một trong những chuỗi ảnh hưởng, đó là đơn vị vận chuyển như: GHN Express, GHTK, Ninja Vận, J&T, LEX (đối tác Lazada), … không thể lấy hàng cũng như giao hàng cho khác hàng, cũng ảnh hưởng lớn tình hình vận hành và lưu thông hàng hoá của các sàn TMĐT.
yes24.vn, một trang web mua sắm của Hàn Quốc tại Việt Nam, ngừng hoạt động vô thời hạn, làm tô đậm bức tranh về xấu do Covid để lại.
GHN Express
GHN Express xác định khu vực phong tỏa theo quận/huyện và phường/xã.
Từ API GHN Express, Lấy danh sách mã Quận-Huyện và Lấy danh sách mã Phường-Xã, có những giá trị cụ thể từ JSON
:
a. SupportType
, cho từng khu vực quận/huyện, phường/xã, ứng với:
0
: GHN Express không thể đến khu vực lấy hàng và giao hàng.1
: GHN Express có thể đến khu vực đó lấy hàng.2
: GHN Express có thể đến khu vực giao hàng.3
: GHN Express có thể đến khu vực lấy hàng và giao hàng.
b. IsEnable
, cho từng khu vực quận/huyện, phường/xã, ứng với:
0
: khu vực, GHN Express không còn hoạt động1
: khu vực, GHN Express còn hoạt động
Đối ứng
Từ thông tin API GHN Express có những đối ứng sau:
- Cập nhật thông tin quận/huyện và phường/xã từ GHN Expresss API, mỗi ngày (theo những khung giờ cụ thể) để xác định khu vực này còn hoạt động, hổ trợ giao hàng/lấy hàng hay không?
- Với những đơn hàng mới, cần hiển thị thông tin địa chỉ của Khách Hàng có nằm trong khu vực phong toả hay không? Từ đó, để khách hàng hiểu nguyên nhân không đặt được hàng hoặc giao hàng trễ, cũng như chọn một đơn vị vận chuyển phù hợp hơn.
- Với những đơn hàng củ, bị ảnh hưởng không thể giao được, hệ thống tự động gửi email đến các bộ phận liên quan để nắm thông tin, từ đó có phương án phù hợp cho những đơn hàng này.
Lazada
Cũng như các sàn TMĐT khác, Lazada họp tác với nhiều đơn vị vận chuyển, bản thân Lazada có LEX (đối tác Lazada) là đơn vị vận chuyển chính.
Trong hình tình phong toả, nhiều đơn vị vận chuyển không thể lấy hàng/giao hàng. Lazada có những bước linh hoạt là thay đổi đối tác vận chuyển đơn hàng bằng cách repack
đơn hàng(đóng gói lại đơn hàng).
Quy trình về mặt vận hành thực tế:
- Nhà bán tiến hành
repack
đơn hàng. - Lazada sẻ chỉ định đơn vị vận chuyển mới, đơn hàng sẽ chuyển trạng thái
pack
. - Nhà bán tiến hành: lấy mã vận đơn, vận đơn (mới nhất), theo đơn vị vận chuyển (mới nhất) từ Lazada thay cho vận đơn củ và dán vào kiện hàng.
- Đơn hàng sẽ tiếp tục chuyển sang trạng thái sẳn sàng bàn giao cho đơn vị vận chuyển.
Quy trình về mặt trạng thái đơn hàng:
Đối ứng
Từ API SetRepack, tiến hành các đối ứng sau:
- Xác định đơn hàng cần
repack
. - Tiến hành repack hàng hoạt đơn hàng.
- Hệ thống tự động lấy lại vận đơn mới nhất từ Lazada,
- Hệ thống tự động cập nhật vận đơn mới cho các đối tác khác.
- Hệ thống tự động chuyển trạng thái sẳn sàng bàn giao cho đơn vị vận chuyển.
Hiện tại so với Tiki, Shopee, Sendo thì chỉ có Lazada là hỗ trợ API như thế.
Lazada - Trạng thái đơn hàng.
Trong tình hình phong toả, với những đơn hàng mà Lazada không chỉnh định đối tác là LEX
mà là một đối tác vận chuyển khác thì trên thực tế có tình trạng, trạng thái đơn hàng không chính xác.
Cụ thể đối với đơn hàng trên Lazada có trạng thái là đang giao hàng
, nhưng thực tế đơn hàng đã hoàn hàng cho kho, do đơn vị vận chuyển không giao được cho khách hàng. Việc trạng thái đơn hàng không chính xác, gây ra rắc rối không chỉ ở đối tác của Lazada mà còn chính Lazada.
Đối ứng
-
Nhận định việc trạng thái đơn hàng Lazada có thể không chính xác (có thể do từ phía đối tác của Lazada, cũng có thể do số lượng đơn hàng lớn, bản thân Lazada cũng không thể
quét
hết tất cả đơn hàng) tiến hành so khớp, đối chiếu trạng thái đơn hàng từ Lazada và warehouse. -
Lọc ra những đơn có vấn đề về trạng thái và từ đó có những đối ứng khác.
Hà Nội - Đà Nẵng - Hồ Chí Minh
Hà Nội - Đà Nẵng - Hồ Chí Minh, mỗi nơi có tình trạng phong toả khác nhau:
- Đơn hàng ở Đà Nẳng thì phải
hold
lại trước 30/9 sau 1/10 mới có thể xử lý tiếp. - Tình hình phong toả ở Hà Nội thì
thoải mái
hơn Hồ Chí Minh, riêng ở Lazada có điềuthú vị
là đơn hàng có thể đóng gói ở 2 warehouses khác nhau, và có trường hợp, đơn Lazada tách thành 2 đơn: một đơn đóng gói ở Hà Nội thì giao được cho khách hàng, đơn còn lại thì đóng gói ở Hồ Chí Minh, và hiển nhiên là đơn này không thể giao được cho khách hàng do tình hình phong toả tại Hồ Chí Minh.
Đối ứng
- Đơn hàng Đà Nẵng phải
hold
lại, bằng cách cấu hình xử lý dựa trên địa chỉ giao hàng của khách hàng. - Đơn hàng Lazada mà được đóng gói bởi 2 nơi là Hồ Chí Minh, Hà Nội, thì tập trung đối ứng vào trạng thái đơn hàng, phân tích đơn hàng phân bổ ở warehouse nào và đối ứng cho riêng warehouse đó.
- Kiểm tra tình trạng đơn hàng, có tình trạng
huỳ một phần
đơn được đóng gói từ Hồ Chí Minh.
Sendo
Đơn hàng sendo, ban đầu có đơn vị vận chuyển là VN Post
, do tình hình phong toả chuyển thành Viettel Post
, rất may là số lượng đơn cần thay đổi đơn vị vận chuyển không nhiều, có thể làm tay
được,
hoạt động tương đối giống repack
order của Lazada
Đối ứng
- Làm
tay
để kéo lại vận đơn mới nhất từ Sendo - Tự động cập nhật vận đơn mới cho các đối tác khác.
GHTK
Thông tin từ GHTK
GHTK sẽ thực hiện việc yêu cầu bắt buộc gửi lên giá trị địa chỉ cấp 4 (trường order.hamlet) trên API
đăng đơn với các địa chỉ thuộc 3 tỉnh Long An, Bình Dương, Đồng Nai thay vì giá trị "Khác".
Việc không có địa chỉ cấp 4 cụ thể khiến GHTK không xác định được khu vực đó đã hoạt động được hay chưa,
có thể dẫn đến việc hủy đơn gây ảnh hưởng đến vận hành GHTK cũng như quyền lợi của Shop/khách hàng.
Quý đối tác có thể tham khảo API danh sách địa chỉ cấp 4 tại:
https://docs.giaohangtietkiem.vn/#l-y-danh-sa-ch-i-a-chi-c-p-4
Do tình hình phong toả, tuy ở thành phố Hồ Chí Minh đã hạ nhiệt, nhưng tỉnh như Long An, Bình Dương, Đồng Nai thì không. buộc hệ thống phải có chính xác địa chỉ cấp 4, để từ đó xác định rõ địa chỉ khách hàng có đúng đang ở khu vực phong toả hay không?
Và như thế mới tiến hành tạo vận đơn đến GHTK.
Cách xử lý và đối ứng giống với GHN Express.
Khác
Còn những đối ứng khác…
-
Sự chuyển dịch kho hàng: từ vị trí địa lý, đến cả đối tác kho hàng, do nhân viên kho hàng trở thành F0.
-
Sự chuyển dịch hành thức bán hàng, từ việc nhà bán hàng thay đổi hình thức: đối tác vận chuyển đến lấy hàng và giao hàng(pickup, dropoff) sang hình thức người bán trờ thành người giao hàng (seller deliver) trên Lazada và Tiki đối với sản phẩm là nhu yếu phẩm trong thời kỳ phong toả.
Warning: bài viết thể hiện quan điểm cá nhân tác giả.
Note
Ảnh Thumbnail
là kết quả tự xét nghiệm Covid của mình, khi khu vực mình sống có F0.